De concentratiekampen zijn gesloten. Auschwitz is voorbij. Elk jaar herdenken we en zeggen we dat we dit nooit meer willen. Maar waarom hebben we dan nog altijd systemen in onze Westerse samenleving waarin mensen in mensonterende omstandigheden zitten opgesloten? Is Auschwitz wel echt voorbij?

Om hier een antwoord op te vinden wordt in dit boek een vergelijking gemaakt tussen de kampstructuur van Auschwitz en de grondstructuur van het huidige detentiesysteem in de Verenigde Staten. Dit detentiesysteem herbergt 2.3 miljoen schuldige of onschuldige mensen in mensonterende omstandigheden.

Wat is het verschil in menselijke waardigheid tussen Auschwitz en dit detentiesysteem als zij door dezelfde onderliggende structuur wordt vernietigd? In dit boek wordt onderzocht wat de universele kenmerken zijn van de grondstructuur van beide systemen.

Inzicht in deze universele kenmerken kan leiden tot een letterlijk structurele verandering en aanzetten tot onderzoek naar andere onderliggende structuren, zoals het Nederlands detentiesysteem of vluchtelingencentrum Ter Apel. Kortom, inzicht in onderliggende structuren van uitsluitende systemen leidt tot werkelijke verandering, en daarmee tot herstel van de menselijke waardigheid.

Ik kwam tot dit schrijven nadat ik in 2002 Auschwitz had bezocht en in 2019 het Amerikaans massa detentiesysteem. Ondanks het feit dat beide systemen aan de oppervlakte totaal verschillend zijn en ook een totaal verschillende doelgroep vertegenwoordigen, ervoer ik intuïtief dieperliggende overeenkomsten tussen beide systemen. Is Auschwitz wel echt voorbij? Of zijn haar wortels nog altijd diep onder de zichtbare werkelijkheid aanwezig? Deze vragen bleven me bezig houden waardoor ik tot het onderzoek kwam.

Het boek is het resultaat van twee jaar research, dat ik deed in het kader van mijn afstudeerscriptie voor de master filosofie, aan de Radboud universiteit. Met dit boek wil ik bijdragen aan meer bewustzijn van dieperliggende universele patronen die aan opsluiting ten grondslag kunnen liggen.

Bijdragen aan bewustzijn kan leiden tot het bijdragen aan zinvolle discussies over detentie, vluchtelingenkampen, maar ook nog steeds bestaande concentratiekampen, zoals de kampen waarin Oeigoeren zijn opgesloten in China.

Wanneer je kijkt naar dit soort systemen worden vragen belangrijk als: wat betekent menselijkheid en wat precies verstaan we onder onmenselijkheid? Wat zegt uitsluiting en opsluiting over de balans tussen normen/regels en menselijke waarden? Welke rol speelt oordeel in dit verhaal?

Dit boek leidt tot het nadenken over vragen als deze en daarmee tot meer bewustzijn over de werkelijke betekenis van menselijkheid. Werkelijke verandering van een systeem begint bij bewustwording van de huidige situatie omdat verandering in de buitenwereld begint met een verandering van mindset in de binnenwereld.